niedziela, 9 stycznia 2011

A taka jest Skawina....


Kościół pw. Ofiarowania NMP (dawny poszpitalny pw. św. Walentego), zwany "małym kościółkiem"

Niewielki kościół pw. św. Walentego powstał jako kościół przyszpitalny. Szpital — przytułek dla ubogich - ufundował 26 stycznia 1471 roku opat klasztoru tynieckiego, pochodzący ze Skawiny ojciec Maciej zwany Skawiną. Uposażył on szpital posiadłością opacką, położoną poza murami miasta, na tzw. Przedmieściu Wschodnim. W wizytacji z 1595 roku istnieje znamienna wzmianka o powstałej przy szpitalu kaplicy pod wezwaniem św. Walentego, patrona ludzi chorych na epilepsję. Kaplica ta została wybudowana niedługo przed 1595 rokiem, gdyż w dokumencie wizytacyjnym jest mowa o jej świeżym wzniesieniu z drewna.

Wewnątrz posiadała 3 ołtarze kamienne, lecz — podobnie jak kaplica Św. Krzyża — poza tym nie była w żaden inny sposób uposażona. Niestety, około 1611 roku kaplica spłonęła i konieczna była jej całkowita odbudowa. Patronami fundatorami nowej kaplicy byli: prepozyt szpitalny ks. Krzysztof Muczudka oraz szlachcic Jananowski. Nowa kaplica otrzymała dodatkowo drugiego patrona, a mianowicie Najświętszą Maryję Dziewicę. Jej wyposażenie w porównaniu do pierwotnej kaplicy uległo powiększeniu, gdyż posiadała już 4 ołtarze, z których główny oraz pw. św. Jana Chrzciciela, znajdujący się przy Ewangelii — były konsekrowane. Dodatkowo kaplica posiadała na swoje utrzymanie pole z uprzedniej fundacji ks. Dudułki oraz drobny sprzęt liturgiczny, pozostałe zaś paramenty były, jak poprzednio, wypożyczane z kościoła parafialnego.

Promotorem kolejnej restauracji był pochodzący ze Skawiny ks. Sebastian Piskorski, przy którego udziale powstawał właśnie — znany wszystkim - kościół św. Anny w Krakowie. Od tej pory, tj. od roku 1704, kaplica nosi wezwanie św. Walentego i Ofiarowania Najświętszej Maryi Panny. Ale nie jest to ostatnia zmiana jej patrocinum, gdyż w roku 1729 dochodzi trzecie: Matki Bożej Śnieżnej. Z tego samego roku pochodzi wzmianka o istniejącym przy niej cmentarzu.

Szpital-przytułek szybko zubożał. Aby zapobiec jego upadkowi, w 1571 roku opat Hieronim Krzyżanowski wznowił fundację swego poprzednika — opata Macieja Skawinki. Dzięki temu szpital przetrwał, aż do końca XIX w. W 1899 roku przebywało w nim jeszcze 14 ubogich.

Aktualnie kościółek jest filią kościoła parafialnego. Jest to niewielka, orientowana (ołtarz główny zwrócony w stronę orientu - wschodu), jednonawowa, oszkarpowana budowla. Najcenniejszym zabytkiem jest tu pochodzący z 1640 roku obraz Ukrzyżowanie, umieszczony w barokowym, XVIII-wiecznym ołtarzu głównym.

Ściany kościoła pokrywa wykonana przez Mieczysława Wieczorka w 1989 polichromia. Wśród malowideł znalazły się portrety świętych i błogosławionych współcześnie wyniesionych na ołtarze: św. Maksymiliana Kolbego, bł. Karoliny Kózkówny, bł. bpa Józefa Sebastiana Pelczara, bł. Anieli Salawy, Sł. Bożego kard. Stefana Wyszyńskiego.





źródło: http://pl.wikipedia.org

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

Obserwatorzy